LỊCH SỬ LÀNG GỐM BÁT TRÀNG & GỐM SỨ CHU ĐẬU (UPDATE)

Việt Nam là đất nước có nhiều làng nghề truyền thống sản xuất đồ gốm sứ, trong đó hai làng nghề gốm lâu đời và nổi danh phải kể đến là làng gốm Bát Tràng và làng gốm Chu Đậu. Mỗi dòng gốm sứ của hai làng nghề đều có những ưu điểm riêng, phù hợp với từng nhu cầu khác nhau của khách hàng. 

1. Vài nét về đồ gốm sứ thương hiệu Bát Tràng

1.1 Lịch sử làng gốm Bát Tràng - Làng gốm lâu đời Việt Nam

Đối với người dân Việt Nam, đặc biệt là những tín đồ yêu gốm, sản phẩm làng gốm Bát Tràng không phải là một địa danh xa lạ. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết về lịch sử làng gốm Bát Tràng. Cụ thể, làng gốm Bát Tràng nằm ở tả ngạn sông Hồng, xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, Hà Nội. 

Theo Đại Việt sử ký toàn thư và Dư địa chí của Nguyễn Trãi, làng gốm Bát Tràng Hà Nội được hình thành từ thời Lý, khi vua Lý Thái Tổ dời đô ra Thăng Long ( Hà Nội ngày nay ).

Những nghệ nhân làm gốm nổi tiếng của làng Bồ Bát sau khi quyết định di cư về thành Thăng Long lập nghiệp, đã chọn phường Bạch Thổ ( Nay là xã Bát Tràng ), nơi có nguồn nguyên liệu đất sét trắng tốt để mở lò sản xuất gốm. Làng gốm Bát Tràng khi đó cũng trở thành nơi cung cấp gốm cống phẩm cho nhà Minh được triều đình lựa chọn.

Đồ gốm sứ Bát Tràng cổ có chất lượng tốt, đa dạng về chủng loại, mẫu mã, đặc biệt an toàn với sức khỏe người dùng do không chứa hợp chất kim loại độc hại. Một số loại đồ gốm phổ biến của Bát Tràng như là đồ gốm mỹ thuật, gốm xây dựng, đồ thờ tự, đồ gốm gia dụng, gốm sứ trang trí,...

Mức độ uy tín về chất lượng của đồ gốm sứ Bát Tràng được đánh giá cao và hầu hết ai cũng biết đến, chính vì vậy mà sản phẩm được lưu hành thông dụng trên cả nước và đủ tiêu chuẩn để xuất khẩu ra nước ngoài. 

1.2 Những loại men đặc trưng của đồ gốm sứ Bát Tràng 

Đồ gốm sứ men lam sử dụng sớm nhất tại thế kỷ 14. Nhờ vào độ thuỷ tinh hoá cao sau khi nung, mà dòng men lam cổ này luôn có độ màu từ xanh chì đến xanh sẫm pha một chút sắc xanh đen, điều này giúp mang lại vẻ đẹp huyền bí, có chiều sâu cho từng món đồ gốm. 

Men trắng ngà chính là dòng men phổ biến thứ hai của đồ gốm sứ Bát Tràng. Đây là loại men trắng, nhưng đôi khi sẽ có những phiên bản khác như trắng hơi ngả vàng hay trắng xám, trắng đục, trắng sữa khi được nung ở nhiệt độ cao.

Men nâu được kết hợp cùng xanh rêu và men ngà để tạo nên nhiều màu sắc khác nhau cho sản phẩm đồ gốm sứ, ở đó men nâu giữ vai trò là các đường chỉ hoặc màu sắc trên hoa sen, hình rồng uyển chuyển. 

Men xanh rêu trên đồ gốm sứ là men mà người ta vẫn sử dụng để vẽ mây hay tô điểm lên những mảng diềm. Lớp men này giúp tạo sự nổi bật cho món gốm sứ. 

1.3 Top những đồ gốm tạo nên lịch sử làng gốm Bát Tràng

Một trong những sản phẩm làm nên lịch sử làng gốm Bát Tràng, chính là bát đĩa. Được nung ở nhiệt độ trên 1300 độ C cùng chất đất, men tự nhiên tạo ra những sản phẩm an toàn với người sử dụng, có độ bền cao cùng nhiều kiểu dáng, kích thước, màu sắc.

Đồ gốm sứ ấm chén Bát Tràng sử dụng các loại men như: men xanh, men lam, men rạn cổ…tạo nên những bộ ấm chén tinh xảo nhất. Ngoài ra, ấm chén mạ vàng, ấm chén Bát Tràng bằng ngọc…được nhiều vị khách vip trong và ngoài nước tin dùng.

Đồ gốm sứ thờ cúng như bát hương, đèn dầu, mâm bồng là những sản phẩm được tạo nên dưới bàn tay khéo léo của người nghệ nhân Bát Tràng. Đồ thờ Bát Tràng mang giá trị tâm linh, văn hóa của người Việt nên rất được yêu thích. 

Ngoài ra, những món đồ gốm sứ góp phần làm nên lịch sử làng gốm Bát Tràng phải kể đến chính là những chậu cây cảnh bền đẹp, nhiều kích cỡ; những món đồ dùng nhà bếp đa dạng, đẹp mắt,...

2. Khám phá lịch sử lâu đời của gốm sứ Chu Đậu

2.1 Sơ lược về thương hiệu gốm sứ Chu Đậu

Cùng với lịch sử làng gốm Bát Tràng, gốm sứ Chu Đậu cũng là thương hiệu gốm sứ  lâu đời, chất lượng tại Việt Nam, được sản xuất tại làng Chu Đậu, hiện nay là Thái Tân, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Trải qua mấy trăm năm thất truyền, hiện nay gốm Chu Đậu đã được khôi phục, phát triển và nâng cấp mình trở nên đa dạng hơn. 

Về nguyên nhân thất truyền, theo nhà nghiên cứu Tằng Bá Hoằng, Gốm Chu Đậu thất truyền do ảnh hưởng của việc truy quét của triều Lê - Trịnh đối với nhà Mạc, năm kết thúc của nhà Mạc 1592 cũng là năm kết thúc của gốm Chu Đậu. 

Sau nhiều năm biến mất, một lần nữa, gốm sứ Chu Đậu lại xuất hiện ở thị trường trong nước và quốc tế, khi lô gốm đầu tiên xuất lò vào năm 2003. Sở hữu vẻ đẹp truyền thống, nét mới mẻ của thời hiện đại, đồ gốm sứ Chu Đậu được nhiều khách hàng trong, ngoài nước yêu thích và đã xuất khẩu đi 52 quốc gia trên toàn thế giới. 

2.2 Một số mẫu gốm sứ Chu Đậu bán chạy

Đồ gốm sứ gia dụng Chu Đậu như chén sứ, bát tô, đĩa sứ,....bền đẹp, chắc chắn và mang tính thẩm mỹ cao. Sản phẩm xuất hiện ở mọi không gian bày trí, mọi phong cách sử dụng như tại nhà, các quán ăn và nhiều nhà hàng lớn nhỏ nội địa và nước ngoài. 

Một trong những sản phẩm gốm sứ Chu Đậu được yêu thích nhất là bình hoa gốm sứ. Mỗi bình hoa tại gốm Chu Đậu đều có thiết kế tinh xảo, mới mẻ, thích hợp để tô điểm không gian nội thất và làm quà tặng giá trị.

Sở hữu độ bền cao, khả năng chịu nhiệt và giữ nhiệt xuất sắc, đặc biệt an toàn với sức khỏe người dùng, bộ ấm trà gốm sứ Chu Đậu được ưu ái gọi với tên “ấm trà dòng gốm Đạo”. Sản phẩm gốm sứ Chu Đậu cực kỳ được ưa chuộng trong trà đạo vì những ưu điểm vượt trội và đặc sắc, mang đậm chất gốm Việt.

Và nếu bạn muốn trang hoàng cho không gian nội thất bằng những món đồ gốm sứ đẹp mắt này, hãy ghé qua VietClay để trải nghiệm, khám phá nhiều mẫu đồ gốm chất lượng, thu hút nhất hiện nay. 

3. FAQs Lịch sử làng gốm

3.1 Các làng gốm truyền thống Việt Nam

Một số làng gốm truyền thống lâu đời được gìn giữ và vẫn phát triển theo thời đại hiện nay như:

- Làng gốm sứ Chu Đậu (huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương)

- Làng gốm sứ Bát Tràng (huyện Gia Lâm, Hà Nội)

- Làng gốm sứ Phù Lãng (Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh)

- Làng gốm sứ Thổ Hà (Bắc Ninh)

- Làng gốm sứ Phước Tích (Thừa Thiên-Huế)

- Làng gốm sứ Thanh Hà (Hội An – Quảng Nam)

3.2 Địa chỉ cung cấp sản phẩm các làng gốm?

Một trong những địa chỉ uy tín cung cấp các sản phẩm của những làng gốm trên cả nước là Vietclay. Tại đây, liên kết trực tiếp với các nghệ nhân trên cả nước, luôn đảm bảo mẫu mã đa dạng, sản phẩm chất lượng, và quy trình nghiêm ngặt, chặt chẽ. Vì vậy đây là một cơ sở bạn nên ghé qua, cân nhắc chọn những món đồ phù hợp với cả gia đình.